11 maj 2020 Szczepienia przeciw WZW A – dlaczego warto?
Na początku lat 2000. w Polsce ilość zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A wynosiła zaledwie kilkadziesiąt osób w skali roku. Ostatnie 3 lata to znacząco wyższe liczby zarejestrowanych chorych (w roku 2017 było ich w Polsce ponad 3 tysiące). Przed wirusowym zapaleniem wątroby typu A, zwanym chorobą brudnych rąk lub żółtaczką pokarmową, skutecznie chronią nas szczepienia ochronne. Przypominamy, w jaki sposób przenosi się wirus HAV wywołujący WZW typu A oraz kto przede wszystkim powinien się zaszczepić.
Szczepienia przeciw WZW A nie są finansowane przez Ministerstwo Zdrowia i w związku z tym nie znajdują się na liście szczepień obowiązkowych. Dlatego też szacuje się, że prawie 80% Polaków w wieku 30-55 lat jest nieuodporniona, a w związku z tym narażona na zakażenie wirusem HAV. Tymczasem szczepienie, które dzieli się na 2 dawki (podawane w odstępie 6-12 miesięcy od pierwszej dawki), chroni nas przez WZW A przez nie krócej niż 10 lat.
Przebieg choroby
Wirusowe zapalenie wątroby typu A (wzw A) to ostra choroba zakaźna. U dzieci przebiega zwykle bezobjawowo lub łagodnie, natomiast w przypadku osób dorosłych zazwyczaj przyjmuje ciężki przebieg, wymagający leczenia szpitalnego. Do objawów WZW A należą występujące z różnym nasileniem objawy grypopodobne, a następnie dolegliwości układu pokarmowego takie jak odbijanie, zgaga, nudności, wzdęcia, uczucie wczesnej sytości, ciemny mocz oraz żółtaczka (czyli zażółcenia skóry, białkówki oczu czy błon śluzowych). W przebiegu choroby mogą występować także ostre stany zapalne i uszkodzenie miąższu wątroby.
Osoba chora wydala duże ilości wirusa wraz z kałem nawet przez kilka tygodni, także w czasie gdy osoba ta wydaje się jeszcze zdrowa. Wirus znajduje się także we krwi oraz ślinie chorego.
W jaki sposób najczęściej przenoszony jest wirus powodujący WZW A?
Wirus HAV przenosi się najczęściej drogą pokarmową (fekalno-oralną):
– poprzez spożycie skażonej wody – np. w postaci kostek lodu, które wcześniej zostały skażone przez osobę zarażoną wirusem HAV,
– poprzez spożycie skażonej żywności – np. mięsa, warzyw lub owoców, które przed spożyciem zostały umyte w zanieczyszczonej wydalinami wodzie.
Do zakażenia wirusem może także dojść poprzez:
– bezpośredni kontakt z osobą zakażoną,
– kąpiel w zakażonej wodzie,
– poprzez kontakty seksualne (duży odsetek osób zakażonych to homoseksualni mężczyźni).
Ze względu na obszary występowania wirusa HAV oraz metody jego przenoszenia szczepienia przeciw WZW A polecane są przede wszystkim:
– osobom podróżującym do krajów o niższym standardzie higieny,
– osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności,
– pracownikom oczyszczalni ścieków, zajmującym się usuwaniem odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz przy konserwacji urządzeń służących temu celowi,
– pracownikom służby zdrowia, szkół i żłobków,
– dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży, które nie chorowały na wzw A.
